Amerikan Yahudi lobisi ne kadar güçlü?

Bu hafta sonu,Amerikali bir lobi grubu kurulusunun 50.yildonumunu buyuk bir senlikle ve politikacilarin katilimiyla kutlayacak.Buraya kadar hicbir sey ilginc degil.Fakat kutlamaya katilacak olanlarin icerisinde Baskan Bush ve Amerikan politikasinin onde gelen simalari bulunmakta.Bu organizasyon Kongre'nin ve Beyaz Saray'in etrafinda kumelenmis binlerce baski grubundan birisi degil.Bu organizasyon,kimilerine gore Abd'nin tarihindeki en guclu lobilcilik faaliyetlerinde bulunan Amerikan Israil Halk Iliskileri Komitesi(AIPAC)'tan baskasi degil.

Israil yanlisi Yahudi lobilerini analiz ettigimiz zaman gerceklerin uydurma bilgilerle korlestirildigini gormekteyiz. Bir cok siradan Amerikali icin etnik lobicilik Amerikan siyasi hayatinin normal bir parcasi.Amerika'nin disinda olanlar icinse Israil yanlisi lobiler cok ozel bir guce sahip.Amerikan dis politikasinin sekillendigi her basamakta etkili olan bu lobilerin en ugursuzu AIPAC'tir. Israil yanlisi Yahudi lobilerinin Amerikan dis politikasindaki ezici etkisi eski moda anti-Semitizm ya da cahillik olarak degerlendirilebilir.Amerika'daki sayilarina oranla Yahudiler'in cok buyuk bir gucu ellerinde tuttuguna hic suphe yoktur.Bu olgunun kaynagina yonelik cok cesitli aciklamalar yapilmaktadir. Ilki,Yahudiler'in secimlerde anahtar rol oynayan New York,Florida ve California gibi kentlerde yogunlasmislardir.Buradaki Yahudiler cok iyi egitim gormus,disiplinli ve kime oy verecegini cok iyi bilen secmendirler ayni zamanda.

Butun bunlara ilaveten Amerika'da lobicilik alaninda rakipsiz olan Israil yanlisi lobiler,Amerikan Kongresi'nde yapilan secimlerde Israil'in lehine ya da aleyhine oy kullanan butun kongre uyelerini web sitelerinde listelemektedirler.Kim Israil'in lehine ya da aleyhine oy kullanirsa,bu lobinin ozel dikkatine alinmakta ve aleyhte oy kullananlarin gelecek secimlerde kaybetmesi icin elden gelen yapilmaktadir. Israil ve davasi her zaman, parlamentonun 435 kisiden olusan uyelerinin en az 200'unden,100 senatorun ise en az 40 ile 45'inden kesin oy almaktadir.Boyle bir guc oteki lobiler ve ulkeler icin bir ruyayi teskil etmektedir. 2000 yilinda yapilan Amerikan baskanlik ve kongre secimlerinde AIPAC 2 milyon dolarin uzerinde bir kaynak harcamistir.Bu para AIPAC'la iliskisi olan bireylerden toplanmistir. Bilinenlerin aksine Yahudi lobilerinin gucu Yahudiler'in Amerika'daki tarihlerinden kaynaklanmamaktadir.Ilginc bir sekilde ilk 20 yilinda Amerika, Yahudi devletine cok az ilgi gosterdi.

1960li yillarda konjonkturun degismesiyle birlikte Ortadogu'daki Ingiliz-Fransiz etkisi cozulmeye basladi ve anti batici duygular hizla yukseldi. Israil,Amerika'nin Arap dunyasindaki uzun donemli bolgesel stratejik ortagi olarak gorulmeye basladi.Bu gelisme Yahudi lobileri tarafindan kullanildi fakat Israil'le Amerika arasindaki gercek unsur bu olmadi. Israil'in kuruldugu 1948 yilindan bu yana Amerika'nin Israil'e yaptigi yardimlar 90 milyar dolari gecmistir.Bugun Amerika'nin ayirdigi dis yardim fonlarinin ucte birisi,dunyanin en zengin 20 ulkesi arasinda yer alan Israil'e gitmektedir.Aklin alamadigi bu olgunun arkasinda cok basit bir gercek yatmaktadir.Yardimlarin buyuk cogunlugu Amerikan silahlarinin Israil'e satisi olarak gerceklesmekte ve bu sekilde Amerika kendi silah sanayisini dolayli sekilde desteklemektedir.Bu sebepten dolayi en buyuk lobiciligin Israil'e Yahudi lobileri tarafindan, disaridan aktarilan nakit paralar degil,Amerikan silah sanayine verilen fonlardir.Yahudi lobileriyle Amerikan silah sanayi arasinda buyuk bir cikarevliligi vardir.

Geleneksel sekilde Amerikan Yahudiler'i azinliklarin haklarina daha duyarli olan Demokrat Parti'ye oy vermektedirler.Fakat son bir kac yilda cok onemli gelismeler meydana geldi ve Amerika'ya yapilan saldirilardan sonra,Cumhuriyetciler'in bel kemigi olan dinci sagcilarla Yahudiler arasinda ozel amacli bir koalisyon ortaya cikti.Bugun Israil'in en buyuk destekcisi Amerika'nin guneyinde yasayan ve Araplar'i terorizm ithalatcisi olarak goren vaazci Amerikalilar'dir.Bu sahislara gore Israil, Islami akimlara karsi Arap cografyasinda cesurca mucadele eden kucuk bir devlettir.

Simdiki Baskan Bush'un babasi G.Bush,kendi doneminde Filistin'le baris gorusmelerine baslamasi icin Israil'e ambargo koyabilecek guce sahipti.Bugun,oglu Bush istese bile boyle bir olanaga sahip degil.Bu durumda Israil'deki sagci Likud Partisi'yle ilintili olan ve Amerika'nin dis politikasini yonlendiren neo-conlar'in cok buyuk bir etkisi vardir.

Israil'le Amerika'nin Ortadogu politikasi yanlis olarak degerlendirilebilir, fakat bu politika Amerika'nin orta batisindaki beyaz yakali isciler,Dogu kiyisindaki entellektueller ve Guney'deki vaazcilar tarafindan genis bir sekilde desteklenmektedir.
Kaynak : The Straits Times